Jak odliczyć VAT z faktury bez NIPu ?

Red.: |Data publikacji:

Faktura wystawiona zgodnie z ustawowymi wymogami powinna zawierać NIP nabywcy oraz sprzedawcy. Co w sytuacji, kiedy sprzedawca wystawi fakturę bez NIP nabywcy? Jak w takim przypadku wygląda kwestia odliczenia VAT naliczonego?

Najważniejsze elementy faktury VAT

Art. 106e. ustawy VAT wymienia elementy obowiązkowe, które faktura VAT musi zawierać. Do najważniejszych wymogów należą:

• data wystawienia;
• numer, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
• imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
• numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku;
• numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku;
• data dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi;
• nazwa (rodzaj) towaru lub usługi;
• miara i ilość dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
• cena jednostkowa towaru lub usługi bez kwoty podatku (cena jednostkowa netto);
• kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen;
• wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
• suma wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku;
• kwota podatku od sumy wartości sprzedaży netto;
• kwota należności ogółem.

Nota korygująca w pierwszej kolejności

Nota korygująca zgodnie z art. 106k ustawy VAT jest konstrukcją, która pozwala naprawiać „błędy mniejszej wagi” na fakturze VAT. Jednym z błędów, które można skorygować tą drogą jest numer identyfikacyjny nabywcy. Jednak nota korygująca musi być zaakceptowana przez drugą stronę (kontrahenta). W praktyce nie zawsze udaje się uzyskać taką akceptację.

Wbrew potocznej opinii faktura bez NIP-u nabywcy traktowana jest, jako błąd mniejszej wagi, który nie odbiera prawa do odliczenia VAT. Świadczy o tym najnowsza interpretacja podatkowa z dnia 30 maja 2023 r. sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.165.2023.2.ALN, która wskazuje, że faktura VAT powinna przede wszystkim odzwierciedlać zdarzenia gospodarcze, a brak NIP-u nabywcy nie pozbawia prawa do odliczenia VAT. Czytamy tam:
Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze (…) Brak na fakturze NIP-u nabywcy przy jednoczesnym prawidłowym wskazaniu pozostałych danych podmiotu będącego nabywcą, oraz możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, jest okolicznością pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego.”

Błędnie wystawiona faktura może jednak pozbawić prawa do odliczenia VAT.
Brak numeru NIP nabywcy należy do błędów mniejszej wagi, podobnie jak np. błąd w adresie. Błędem większej wagi jest natomiast np. nieprawidłowa wartość sprzedaży. Na podstawie faktury zawierającej błąd takiego rodzaju nie można odliczyć podatku VAT. (di)

1