Decyzje rekrutacyjne nie są proste. Żadna ze stron w momencie podejmowania współpracy w zasadzie nie jest pewna co do ich słuszności. I dlatego właśnie Kodeks Pracy przewiduje narzędzie, jakim jest umowa o pracę na okres próbny. Czas, na jaki może być zawarta, nie powinien przekraczać 3 miesięcy.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny
Umowa o pracę na okres próbny w zasadzie nie różni się niczym od pozostałych umów poza czasem obowiązywania oraz okresem wypowiedzenia. Może ona być zawarta nawet na 2 tygodnie, a jej celem jest upewnienie się obu stron co do tego, iż faktycznie chcą zawrzeć ze sobą kolejną umowę. Pracodawca może bowiem dojść do wniosku, iż jednak nie takiej osoby szukał i nie wyobraża sobie z nią dalszej współpracy. Pracownik z kolei może stwierdzić, że praca wydawała się ciekawsza, niż jest w rzeczywistości, i że nie chce wykonywać obowiązków, które mu przydzielono, rozmijają się z ustaleniami z etapu rekrutacji. Wtedy konieczne jest wypowiedzenie i rozwiązanie takiej umowy. A wypowiedzieć ją może zarówno pracownik, jak i pracodawca.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny jest uzależniony od czasu, na jaki została ona zawarta i wynosi odpowiednio:
- 3 dni robocze, jeżeli umowa została zawarta na okres krótszy niż 2 tygodnie,
- 1 tydzień, jeżeli umowa została zawarta na okres dłuższy niż 2 tygodnie, ale krótszy niż 3 miesiące,
- 2 tygodnie, jeżeli umowa została zawarta na okres 3 miesięcy.
Jeżeli w trakcie trwania umowy żadna ze stron stosunku pracy jej nie wypowie, umowa rozwiązuje się samoistnie wraz z upływem okresu, na jaki została zawarta.
Ważne!
Nawet jeżeli obie strony stosunku pracy będą zadowolone i okres próbny przebiegnie bez żadnych zakłóceń, pracodawca nie ma obowiązku zawarcia z pracownikiem kolejnej umowy. Nie istnieją żadne przepisy, które gwarantują pracownikowi ciągłość zatrudnienia po pozytywnej ocenie podczas okresu próbnego.
Kodeks pracy a umowa na okres próbny
Jej prawne uregulowanie zawarte jest w art. 25 Kodeksu pracy. Czytamy w nim, że każdy rodzaj umowy o pracę może być nią poprzedzony. Umowa o pracę na okres próbny nie wlicza się do obowiązujących od jakiegoś czasu limitów dotyczących umów na czas określony. Jest to odrębny rodzaj umowy, poza wspomnianą już umową na czas określony oraz umową na czas nieokreślony.
Czy w takim razie można zawrzeć z daną osobą kilka kolejnych umów na okres próbny? Tak, jest to możliwe, o ile tylko kolejne umowy będą dotyczyły pracy na zupełnie różnych stanowiskach. Pracownik może przykładowo przepracować 3 miesiące w sprzedaży czy w dziale PR i 3 – w obsłudze klienta. Mimo że będą to umowy pomiędzy tymi samymi stronami i będą bezpośrednio po sobie następowały, istnieje taka możliwość. Pracownik i pracodawca mogą bowiem sprawdzić w ten sposób, jaki rodzaj pracy będzie najbardziej odpowiedni dla obu stron. Jeżeli każdorazowo zdecydują się oni na umowy 3-miesięczne, przez 9 miesięcy pracownik w opisanej sytuacji będzie na okresie próbnym.
Nie jest natomiast dopuszczalne zawarcie kolejnej umowy na okres próbny z tą samą osobą wykonującą tę samą pracę. Nawet jeżeli pierwsza umowa została zawarta na okres 1 miesiąca. W Kodeksie pracy jest bowiem mowa o maksymalnym okresie, na jaki ta konkretna umowa może być zawarta. Nie jest to jednak łączny okres umów o pracę pomiędzy stronami, jak to się dzieje w przypadku umów o pracę na czas określony. Jedynym warunkiem, by zatrudnić tę samą osobę na to samo stanowisko i zawrzeć z nią kolejny raz umowę na okres próbny, jest odpowiedni odstęp czasu. Sytuacja taka jest bowiem dopuszczalna w momencie, gdy od ustania zatrudnienia minie 3 lata, a strony będą chciały ponownie nawiązać współpracę. Wtedy taki okres próbny faktycznie ma sens i nie jest żadnym nadużyciem ze strony pracodawcy. W końcu przez 3 lata wiele mogło się zmienić.