Słońce i jego naturalne światło ma korzystny wpływ na ludzi. Jednak modne obecnie wielkopowierzchniowe przeszklenia mogą prowadzić do nadmiernego nagrzewania pomieszczeń w okresie letnim. Zmusza to do stosowania ochrony przeciwsłonecznej, na przykład systemów osłon okiennych.
W nowoczesnych budynkach dominują duże przeszklenia, doskonale doświetlające pomieszczenia oraz pozyskujące ciepło słoneczne w chłodniejszych porach roku. Jest to korzystne dla użytkowników, ale promieniowanie słoneczne w okresie letnich upałów stwarza problem przegrzewania budynków. Ciepło dostarczone z zewnątrz pozostaje w pomieszczeniu tworząc efekt szklarni. Współczesne, energooszczędne domy wymagają ochrony zarówno przed stratami ciepła, jak i przed przegrzewaniem latem.
Dobór systemu ochrony przeciwsłonecznej powinien być uwzględniony na etapie projektowania budynku. Dostęp promieni słonecznych do pomieszczeń latem ograniczają odpowiednio zaprojektowane elementy fasadowe, jak gzymsy czy łamacze światła. Łamacze w wersji ruchomej mogą bardzo skutecznie regulować stopień nasłonecznienia wnętrz i dostosowywać go do potrzeb użytkowników, pory dnia lub roku.
Ważnym elementem ochrony przeciwsłonecznej budynku są osłony okienne. Rozpraszają promienie słoneczne, regulują ilość światła wpadającego do budynku oraz pozwalają zachować prywatność mieszkańców. Najlepszą ochronę budynku przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym i przegrzewaniem uzyskuje się stosując osłony zewnętrzne. Dają one lepszy efekt niż osłony montowane we wnętrzu, gdyż odbijają lub pochłaniają większość promieniowania słonecznego zanim dotrze ono do szyby. Rozwiązaniem najczęściej wybieranym są rolety aluminiowe. Mają pancerze zbudowane z profili zamkniętych, ocieplonych pianką. W lecie zapobiegają nadmiernemu nagrzewaniu wnętrza, a zimą ograniczają straty ciepła. Ponadto zmniejszają hałas dochodzący z zewnątrz. Podobne parametry mają rolety z profili PCW. W wersji antywłamaniowej (z aluminium lub stali) rolety zewnętrzne dodatkowo zabezpieczają dom przed włamaniem.
Za najskuteczniejsze w ochronie przeciwsłonecznej uważane są jednak osłony o dużym stopniu regulacji dopływu światła, takie jak żaluzje fasadowe. Żaluzja fasadowa składa się z jednościennych aluminiowych lameli. Połączone są taśmą i tekstylną drabinką, w sposób, który daje możliwość podnoszenia ich oraz ustawiania pod dowolnym kątem nachylenia.
Pod względem tzw. komfortu optycznego najlepsze są zewnętrzne rolety tekstylne, określane jako refleksole, screeny lub markizy okienne. Te osłony zdobywają coraz większe grono zwolenników, gdyż skutecznie odbijają promienie słoneczne, nie blokując dopływu powietrza i nie zasłaniając widoku za oknem. Stopień przepuszczalności światła zależy od gęstości zastosowanej tkaniny.
Coraz większą popularność w Polsce zdobywają markizy przeciwsłoneczne, stosowane do osłonięcia tarasów i balkonów. Mają aluminiową konstrukcję, na której rozpina się impregnowane tkaniny z akrylu, poliestru lub PCW. Są one odporne na wilgoć, zabrudzenie, odbarwienia i płowienie. Występują w wielu wzorach, kolorach i deseniach. W wersjach bez kasety, w półkasecie lub w pełnej kasecie.
Do osłony balkonów i tarasów wykorzystuje się również żagle przeciwsłoneczne. Wykonane są w kształcie trójkąta, kwadratu, prostokąta z płótna poliestrowego z hydrofobową powłoką. Do zawieszenia żagla służą metalowe pierścienie znajdujące się w każdym rogu płótna.
Skuteczną ochroną przed nadmiernym nasłonecznieniem, ale także przed utratą ciepła mogą być okiennice. Ze względu na sposób otwierania dzielą się na otwierane tradycyjnie na zawiasach, składane oraz przesuwne. Wykonuje się je z drewna, profili aluminiowych lub z PCW. Skrzydła okiennic mają konstrukcję deskową, ramowo-płycinową, ramowo-deskową lub lamelową. Możliwe jest także wykonanie konstrukcji mieszanej, na przykład z częścią dolną pełną, a górną ażurową.
Jeśli elewacja czy okna nie zostały wyposażone w zewnętrzną ochronę, pozostają jeszcze osłony wewnętrzne. Jak twierdzą eksperci, są kilkakrotnie mniej skuteczne w ochronie przeciwsłonecznej od zewnętrznych, dlatego powinny być traktowane jako rozwiązanie dodatkowe.
Mocną stroną osłon wewnętrznych jest różnorodność konstrukcyjna i materiałowa oraz dekoracyjność. Do wyboru są tekstylne roletki, plisy, rolety rzymskie, zasłony panelowe, żaluzje pionowe (verticale) oraz aluminiowe i drewniane żaluzje poziome. Bogata oferta pozwala na optymalny wybór, niezależnie czy chce się uzyskać efekt delikatnego rozproszenia światła, czy pełne zaciemnienie.
Sterowanie osłonami okiennymi odbywa się ręcznie za pomocą nawijarki, korby, sznurka lub łańcuszka. Jednak coraz częściej wyposaża się je w siłowniki elektryczne. Do uruchamiania osłon w wersji elektrycznej służy przewodowy wyłącznik ścienny lub pilot radiowy. Możliwe jest zintegrowane sterowanie grupą osłon oraz połączenie ich z nawigacją pogodową i systemem inteligentnego domu. Dzięki temu automatycznie się uruchamiają w zależności od warunków panujących na zewnątrz.
