Zleceniobiorca to osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia. Zgodnie z przepisami, zleceniobiorcy w określonych sytuacjach podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu) oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Dodatkowo mogą, ale nie muszą, przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. To uprawnia ich do pobierania zasiłku chorobowego w razie niezdolności do pracy.
Zasiłek chorobowy z umowy zlecenie przysługuje osobom, które z tytułu wykonywania zlecenia podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Mowa tu o ubezpieczeniu emerytalnym, rentowym i wypadkowym. Dodatkowo muszą one dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, każdy zleceniobiorca – jeśli umowa zlecenie jest dla niego jedynym tytułem do ubezpieczenia (lub gdy z innego tytułu podstawa składek jest niższa niż minimalne wynagrodzenie) – podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu oraz zdrowotnemu.
Wyjątek stanowią studenci do 26. roku życia, a także osoby, które z innych tytułów już podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, o ile ich podstawa składek osiąga co najmniej wysokość minimalnego wynagrodzenia. W przypadku osób zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych, ale nieobjętych dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, nie ma możliwości uzyskania zasiłku chorobowego – z wyjątkiem sytuacji wypadku przy pracy, gdy przysługuje zasiłek wypadkowy.
Aby otrzymać zasiłek chorobowy z umowy zlecenie, zleceniobiorca musi przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Składka wynosi 2,45 proc. podstawy wymiaru. Prawo do świadczenia chorobowego powstaje po upływie 90 dni nieprzerwanego podlegania temu ubezpieczeniu. W przypadku wypadku przy pracy (lub w drodze do pracy bądź z pracy) zleceniobiorca ma natomiast prawo do zasiłku wypadkowego już od pierwszego dnia zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych. W tym wypadku nie obowiązuje okres wyczekiwania.
Wysokość zasiłku chorobowego wynosi 80% podstawy wymiaru, natomiast zasiłek wypadkowy jest wypłacany w wysokości 100% podstawy wymiaru.