Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) przewiduje wprowadzenie w 2025 r. istotnych zmian w systemie ubezpieczeń społecznych. Dotyczą one procedur wystawiania zwolnień lekarskich i wypłaty zasiłku chorobowego. Mają one na celu usprawnienie procesu przyznawania zwolnień oraz wzmocnienie kontroli sprawowanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
Zasiłek chorobowy w 2025 – najważniejsze zmiany
ZUS jako jedyny podmiot wypłacający zasiłek chorobowy
Od 2025 r. wyłącznie ZUS będzie odpowiedzialny za wypłatę zasiłku chorobowego. Oznacza to, że przejmie wypłatę już od pierwszego dnia niezdolności do pracy – niezależnie od jej długości. Nowe regulacje zwolnią pracodawców z obowiązku wypłacania wynagrodzenia chorobowego przez pierwsze 33 dni (a w przypadku osób powyżej 50. roku życia – przez pierwsze 14 dni).
Możliwość pracy z inną umową podczas zwolnienia
Kolejna zmiana ma dotyczyć pracownika, który posiada dwie lub więcej umów, na podstawie których wykonuje pracę zarobkową. W ramach jednej umowy pracownik będzie mógł przebywać na zwolnieniu lekarskim i pobierać z tego tytułu zasiłek chorobowy, a w tym samym czasie świadczyć pracę z tytułu drugiej umowy i pobierać za nią 100 proc. wynagrodzenia. Zadzieje się tak, jeżeli ze względu na rodzaj pracy i brak przeciwwskazań do jej wykonywania, będzie to wynikało z orzeczenia lekarskiego. Na przykład, spiker radiowy , który ma chrypę może w tym samym czasie pisać felietony w drugim miejscu pracy).
Doprecyzowanie aktywności dozwolonych podczas zwolnienia
Nowe przepisy precyzują, co osoba chora może robić w trakcie L-4, nie narażając się na utratę zasiłku chorobowego. Dozwolone będą m.in. czynności incydentalne, takie jak podpisywanie dokumentów czy odpowiadanie na wiadomości e-mail, o ile nie wpływają one negatywnie na proces leczenia.
Aktywności niezgodne z celem zwolnienia
Ustawa wprowadza również pojęcie „aktywności niezgodnej z celem zwolnienia lekarskiego”. Są to wszelkie działania, które mogą utrudniać lub wydłużać proces leczenia bądź rekonwalescencję. Takie zachowania skutkować będą odebraniem prawa do zasiłku chorobowego. Za dopuszczalne uznaje się zaś podstawowe czynności dnia codziennego. Wymienić można choćby wyjście po zakupy spożywcze, lekarstwa czy niezbędne materiały medyczne, a także stawienie się na zabieg lub kontrolę lekarską.
Możliwość wystawienia zwolnienia lekarskiego z adresem zagranicznym
Projekt dopuszcza wystawianie zwolnień lekarskich z adresem znajdującym się poza Polską. Lekarz może zlecić wyjazd do innego kraju w celu podjęcia leczenia lub terapii, co zostanie uwzględnione w e-dokumentach.
Powyższe rozwiązania mają uprościć procedury oraz ujednolicić zasady przyznawania zasiłku chorobowego. Planowane zmiany są wciąż procedowane i mogą ulec dalszym modyfikacjom – jednak już teraz zapowiadają znaczącą reformę w obszarze ubezpieczeń społecznych.