Brzmi ciekawie, prawda? Taki zapis znajduje się w projekcie Kodeksu Pracy, a urlop z powodu siły wyższej, czymkolwiek jest, może obowiązywać w naszym prawie już od sierpnia bieżącego roku.
Urlop z powodu siły wyższej to dodatkowe 2 dni urlopu (zamienne na 16 godzin) w danym roku kalendarzowym, które pracownik może wykorzystać w związku z działaniem siły wyższej. Czyli, w przypadku pilnych spraw rodzinnych, spowodowanych chorobą lub wypadkiem, które wymagają natychmiastowej obecności pracownika I nie jest to wymysł polskiego rządu, ale konieczność dostosowania się do wymogów dyrektywy europejskiej, zwanej dyrektywą work-life balance (2019/1158). Zmianami tymi zajmuje się Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Czas na dostosowanie przepisów do wymogów Unii mija w sierpniu tego roku, a sama dyrektywa pochodzi z roku 2019.
W zasadzie cel nowego urlopu podobny jest do urlopu na żądanie. Różni się jednak – i to znacznie – funkcjonowanie tych dwóch świadczeń. Urlop na żądanie to również 2 dni (16 godzin), ale jest to urlop wliczany do urlopu wypoczynkowego w standardowym wymiarze. Tyle, że z dostępnej puli dni urlopowych pracownik może wykorzystać te 2 dni w razie nagłej sytuacji, zgłaszając pracodawcy zamiar skorzystania z urlopu na żądanie najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia, ale przed godziną rozpoczęcia pracy. Jednocześnie, zachowuje on w tym dniu prawo do pełnego wynagrodzenia, podobnie, jak w przypadku zwykłego urlopu wypoczynkowego.
Urlop z powodu siły wyższej z kolei to dwa dodatkowe dni, zwiększające pulę dostępnych dni urlopowych w danym roku kalendarzowym. O zamiarze skorzystania z tego urlopu należy poinformować najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia, czyli podobnie, jak w przypadku urlopu na żądanie. Ale żeby nie było zbyt pięknie, w projekcie Kodeksu jest mowa o niepełnym wynagrodzeniu przysługującym pracownikom za czas wykorzystywania nowego urlopu. A dokładniej – wynagrodzenie to ma być równe połowie standardowego wynagrodzenia za pracę danego pracownika. No cóż, mogło być jeszcze gorzej… a tak, mamy dodatkowe dwa dni wolnego, tyle, że w zamian mamy też niższą pensję. Dla porównania, w przypadku zwolnienia lekarskiego wynagrodzenie wynosi 80 proc. W przypadku nowego świadczenia urlopowego ma wynosić 50 proc.
Co istotne, urlop z powodu siły wyższej można wykorzystywać zarówno w dniach, jak i godzinach. Decydujący jest tu pierwszy wniosek pracownika. A zatem, jeżeli pracownik złoży wniosek o 1 dzień urlopu zgodnie z nowym artykułem KP, wówczas do końca roku pozostanie mu również 1 dzień, którego nie będzie już można dzielić na godziny. Jeżeli natomiast pracownik wykorzystuje urlop w godzinach, jego wymiar powinien być oczywiście dostosowany do wymiaru etatu, przy czym zasada zaokrągleń jest tu taka, jak w pozostałych przepisach z zakresu prawa pracy: zawsze na korzyść pracownika. Czyli niepełne godziny urlopu zaokrąglamy w górę. Godzinowy wymiar urlopu może być jednak stosowany tylko w przypadku pracowników, dla których dobowa norma czasu pracy jest niższa niż 8 godzin.