Podstawowymi elementami żaluzji zewnętrznych są profile z blachy aluminiowej, zwane lamelami. Technologia umożliwia pełną automatyzację ich wytwarzania.
Żaluzje zewnętrzne (fasadowe) od kilku lat systematycznie zyskują na popularności. Składają się z poziomych listew połączonych taśmą i tekstylną drabinką, rynien górnej i dolnej oraz prowadnic lub linek prowadzących. Wszystkie te elementy muszą być wykonane z materiałów odpornych na warunki zewnętrzne. Poziome ruchome lamele żaluzji można ustawiać pod kątem oraz podnosić, dzięki czemu swobodnie reguluje się nasłonecznienie wnętrza, niezależnie od pory dnia i roku. Efektem są znaczne oszczędności na rachunkach za klimatyzowanie pomieszczeń.
Osłony pasują do różnych stylów architektonicznych, a szczególnie dobrze wyglądają w nowoczesnych obiektach z dużymi oknami. Dają więcej możliwości ukrycia mechanizmów pod warstwą zewnętrznej izolacji niż zwijane rolety. Dostępnych jest kilka systemów montażu, co ułatwia dobór rozwiązania do warunków zabudowy oraz konstrukcji budynku.
Budowa lameli
Podstawowymi elementami każdej żaluzji są poziome lamele z blachy aluminiowej o grubości 0,40 – 0,45 mm. W celu zabezpieczenia przed szkodliwym wpływem warunków atmosferycznych malowane są farbami poliestrowymi w kilkunastu standardowych kolorach RAL. Elementy występują w kilku typach o różnych przekrojach poprzecznych, zwykle o szerokości od 50 do 90 mm. Najpopularniejsze są te o kształcie litery C, szerokości 80 mm, z podwiniętymi do wewnątrz brzegami, co zapewnia dodatkową wytrzymałość i odporność na wiatr. Kąt obrotu lameli 180° umożliwia swobodną regulację światła. Żaluzje z tym typem lameli wykonuje się do maksymalnej szerokości 450 cm i wysokości 500 cm. Istnieją także lamele typu C w wersji light, które mają tylko 50 mm szerokości i płaskie brzegi. Maksymalna szerokość takiej żaluzji wynosi 350 cm, a wysokość 400 cm.
Drugim typem pod względem popularności jest lamela Z-90. Jej kształt gwarantuje niemal całkowite zaciemnienie pomieszczeń. Ma zawinięte brzegi, a dodatkowo uszczelkę wyciszającą. Jej zakres obrotu mieści się w przedziale 0 – 90°. Ponadto niektórzy producenci proponują listwy o przekroju w kształcie litery S oraz niemal płaskie typu F, które po podniesieniu zajmują mniej miejsca w nadprożu niż inne.
Produkcja krok po kroku
Do produkcji lameli żaluzjowych służą maszyny zwane walcarkami lub profilarkami. Wbrew nazwie w większości przypadków poza odpowiednim wyprofilowaniem blachy wykonują też dodatkowe czynności, takie jak wybijanie otworów na taśmę podciągającą czy pod kołki prowadzące albo prowadzenie boczne. W celu usprawnienia procesu pracują w linii produkcyjnej. Taśma aluminiowa w wybranym kolorze pobierana jest z kręgu znajdującego się na urządzeniu do rozwijania, a następnie rolki formujące nadają jej kształt. W trakcie profilowania maszyna wycina wszystkie otwory technologiczne. W niektórych typach żaluzji w profil wstrzeliwane są spinki do mocowania drabinki tekstylnej. Lamele ucięte na żądany wymiar przez głowicę tnącą trafiają do pojemnika magazynowego. Niektóre maszyny dodatkowo wkładają uszczelkę do profili typu Z i S. Linie do produkcji żaluzji wyposażone są również w stoły z ręcznie lub automatycznie regulowanymi stojakami do układania lameli w stosy.
Najbardziej zaawansowane zestawy maszyn automatycznie zgrzewają plastikowe kołki prowadzące bądź nitują metalowe trzpienie prowadzące. Mogą też automatycznie łączyć lamele z drabinkami. W ten sposób na linii powstaje kompletny pancerz żaluzji, który będzie montowany na oknie lub elewacji. Dodatkowo profilarki wyposażone są w drukarki etykietujące lamele kodem kreskowym oraz prasy wytłaczające logo producenta.
Wysoka wydajność
W zakładach wytwarzających żaluzje zewnętrzne pracują maszyny o różnej konfiguracji oraz wydajności. Przy wysoko wydajnej produkcji, ale ograniczonej do dwóch typów listew, dobrym rozwiązaniem mogą być dwa urządzenia, każdy dostosowany do wykonywania jednego wybranego rodzaju profilu. Pozwala to na wytwarzanie bez przerw na przezbrajanie maszyn. W sytuacji wykonywania różnych typów lameli w krótkich seriach lepsza może być maszyna o zmiennych rolkach profilujących. Na przykład mająca trzy zestawy rolek, zmieniane poprzez obrócenie stołu roboczego.
Istnieją również rozwiązania pozwalające na jednoczesną produkcję dwóch profili na jednej maszynie. W tym przypadku stosuje się podwójne urządzenie rozwijające taśmy blachy oraz dwa równoległe zestawy rolek.
Maszyny do lameli wyposażone są w dwa tryby produkcji. W standardowym położeniu otworów są ustawiane automatyczne w zależności od wielkości listew. W trybie niestandardowym pozycje otworów można określić wpisując konkretną wartość. Programowanie odbywa się na dotykowym panelu sterującym, dzięki czemu wprowadzanie wymiarów listew jest bardzo proste, podobnie jak regulacja prędkości profilowania. Podłączenie do zakładowej sieci komputerowej oraz internetu pozwala na automatyzację procesu sterowania oraz zdalną diagnostykę pracy maszyn, także z użyciem kamer dozorujących. Przykładowa wydajność linii do produkcyjnej może osiągać 4 km (w odcinkach po 4 m) w ciągu ośmiogodzinnej zmiany.
Wiesław Klimczak