Rosnące koszty energii sprawiają, że modernizacja istniejących biur coraz częściej opiera się na twardych kalkulacjach nakładu i zwrotu z inwestycji. Jak wynika z raportu JLL i Tétris „Global Office Fit-Out Cost Guide 2025”[1], aż 60% analizowanych rynków odnotowało wzrost liczby projektów modernizacyjnych, realizowanych zgodnie z wysokimi standardami środowiskowymi. Jednym z przykładów takiego podejścia jest biurowiec w Brnie, gdzie wdrożenie inteligentnych systemów Somfy ma obniżyć roczne wydatki na chłodzenie o ok. 27 tys. euro, a inwestycja zwróci się w około 2,5 roku.
Rynek biurowy znajduje się w fazie wyraźnej zmiany, w której efektywność budynków zyskuje strategiczne znaczenie. Dane JLL i Tétris pokazują, że w większości krajów rośnie liczba zapytań o zrównoważone fit-outy, a rozwiązania oferujące szybki i mierzalny zwrot, stają się jednym z najważniejszych kryteriów decyzyjnych.
W tych kalkulacjach szczególną rolę odgrywają instalacje techniczne. Systemy mechaniczne i elektryczne – obejmujące m.in. ogrzewanie, klimatyzację, wentylację czy oświetlenie – mogą odpowiadać nawet za 20-45% całkowitych nakładów inwestycyjnych, jak wynika z analiz JLL i Tétris, dlatego naturalnie stają się punktem wyjścia do działań optymalizacyjnych. To właśnie w tym obszarze automatyka budynkowa przynosi najszybsze i najbardziej mierzalne korzyści finansowe.
Automatyka budynkowa jako narzędzie realnych oszczędności
Przykład biurowca w Brnie potwierdza to podejście. Inteligentne systemy zacieniania Somfy, zintegrowane z systemami zarządzania budynkiem (BMS) automatycznie reagują na poziom nasłonecznienia, temperaturę i warunki pogodowe. W praktyce zimą pozwalają ograniczyć straty ciepła i zmniejszyć zapotrzebowanie na ogrzewanie nawet o 30%[2], natomiast latem umożliwiają obniżenie temperatury we wnętrzach nawet o 7°C[3], co bezpośrednio przekłada się na znaczące ograniczenie kosztów chłodzenia.
Od technologii premium do rynkowego standardu
Czeska realizacja pokazuje również, jak bardzo zmieniło się postrzeganie automatyki budynkowej. Rozwiązania, które jeszcze kilka lat temu funkcjonowały jako technologiczny dodatek lub element zarezerwowany dla klasy premium, obecnie pełnią rolę jednego z kluczowych narzędzi optymalizacji kosztów.
– Globalny rynek dynamicznych systemów zacieniania osiągnie wartość 3,5 mld dolarów w ciągu dekady, rosnąc w tempie ponad 12% rocznie. Taka dynamika potwierdza, że zarządzanie światłem stało się integralnym elementem strategii inwestycyjnych budynków. – mówi Krzysztof Majewski, Country Manager Somfy Polska – Nowoczesne osłony w tym kontekście są postrzegane jako część infrastruktury technicznej, realnie wpływającej na bilans energetyczny obiektu, komfort jego użytkowników oraz możliwość spełnienia wymogów środowiskowych i raportowych. – podkreśla.
Inwestycja, która pracuje na rachunki od pierwszego dnia
Zielone biurowce zużywają od 30 do 50% mniej energii[4] niż obiekty tradycyjne, a inteligentne systemy zarządzania światłem i temperaturą mogą odpowiadać za znaczną część tej różnicy. Automatyka pracuje codziennie – generując oszczędności przez cały okres użytkowania budynku. Właśnie dlatego rozwiązania tego typu należą do modernizacji o jednym z najszybszych poziomów zwrotów. Według symulacji Somfy, mieści się on w przedziale nawet od 2 do 3 lat – szczególnie w biurach o dużej powierzchni przeszkleń i wysokim zapotrzebowaniu na ogrzewanie i chłodzenie.
Komfort pracy też ma swój wymiar ekonomiczny
Choć oszczędności energetyczne są głównym motorem zmian, coraz częściej zwraca się także uwagę na wpływ rozwiązań technologicznych na warunki pracy. Badania pokazują, że nieodpowiednia temperatura, a nawet nadmiar światła słonecznego obniżają koncentrację, zwiększają zmęczenie i mogą wpływać na absencję pracowników[5].
Według raportu PLGBC[6] aż 82,9% respondentów wskazuje możliwość kontroli nad warunkami zacienienia jako istotny element komfortu pracy.
– Biuro stanowi dziś strategiczny element organizacji – mówi Adam Stolarzewicz ekspert z Centrum Szkoleń i Psychologii Biznesu – to przestrzeń, która realnie oddziałuje na potencjał zespołów i może sprzyjać osiąganiu wysokich wyników. Dlatego tak istotne jest holistyczne podejście do jego projektowania, uwzględniające nie tylko estetykę, ale także ergonomię i inteligentne rozwiązania. Dzięki temu biuro przestaje być jedynie miejscem wykonywania obowiązków – staje się narzędziem budowania przewagi konkurencyjnej, odzwierciedlając wartości organizacji i wzmacniając jej kulturę – dodaje.
Ostatecznie o sensie modernizacji biur decyduje połączenie trzech czynników: realnej opłacalności inwestycji, przewidywanego okresu zwrotu oraz wpływu na codzienne warunki pracy. Przykłady takie jak biurowiec w Brnie pokazują, że technologie zarządzające światłem i temperaturą potrafią jednocześnie stabilizować bilans operacyjny budynku i wspierać komfort użytkowników. W efekcie smart office wspiera zarówno wynik finansowy, jak i efektywność pracowników.
[1] https://www.jll.com/en-us/guides/global-office-fit-out-costs-guide
[2] Badania TBC dla Francuskiej Federacji Budowlanej
[3] Symulacje Somfy realizowane przy wsparciu Carbone 4, niezależnej firmy konsultingowej, specjalizującej się w strategii niskoemisyjnej i adaptacji do zmian klimatu
[4] EP2012
[5] Belany, Pavol & Hrabovsky, Peter & Florková, Zuzana & Čajová Kantová, Nikola. (2024). The Impact of Workplace Lighting on Employee Well-Being and Productivity: A Measurement Study.
[6] https://plgbc.org.pl/wirtualna-biblioteka/dobrostan-w-centrum-projektowania-przestrzeni-pracy-nowy-raport-plgbc