Szyby nieprzezierne

Red.: |Data publikacji:

Wśród wielu rodzajów szkła stosowanych w oknach jest również nieprzezierne. Zapewnia ono prywatność we wnętrzach, a efekt jest osiągany na różne sposoby.

W niektórych obiektach, takich jak np. placówki służby zdrowia czy biura, wskazane jest, aby wnętrza pomieszczeń chronić przed spojrzeniami osób z zewnątrz. W tym celu powszechnie stosuje się szkła nieprzezierne. Przepuszczają rozproszone światło, nie pozwalając jednak zobaczyć, co dzieje się za szybą, ale nie zaciemniają pomieszczeń. Szkło jest przygotowywane w różny sposób, m.in. jako lakierowane, matowione lub zespolone z folią. Tafle mogą stanowić pojedyncze przeszklenie w systemach zabudowy wewnętrznej, ale też są stosowane jako jedna z szyb z zespoleniach.

Matowienie szkła

Szkło może być poddane obróbce mechanicznej lub za pomocą środków chemicznych. W obu przypadkach uzyskuje się trwale matową powierzchnię.

Matowieniu chemicznemu może być poddawane szkło float; jedna z jego powierzchni jest trawiona kwasem. W wyniku takiej obróbki szyba jest delikatnie satynowa w dotyku; stopień zmatowienia może być rożny. Szkło trawione jest półprzezierne i może być poddawane dalszej obróbce. Może być następnie hartowane, laminowane – w tym z foliami kolorowymi (strona matowa powinna znaleźć się po stronie zewnętrznej) oraz stanowić element zespoleń. Wówczas płaszczyzna matowa musi być od wewnątrz.

fot.: Sun Global Glass

Podobny wygląd uzyskuje się dzięki poddaniu tafli szkła obróbce mechanicznej. Piaskowanie oznacza jednak większą ingerencję w strukturę powierzchni tafli, gdyż sprowadza się do oddziaływania na nią strumieniem ścierniwa pod dużym ciśnieniem. Efekt piaskowania zależy od frakcji ścierniwa; im drobniejsza, tym wygląd szkła jest bardziej satynowy. Efekty piaskowania ścierniwem o większej średnicy ziaren są wyczuwalne ręką w postaci nierównej powierzchni. Możliwe jest też uzyskanie matowej aplikacji na gładkiej tafli. Metoda ta może być wykonana dwojako: z wykorzystaniem plotera do wycinania folii oraz dzięki drukowaniu i naświetlaniu kliszy umożliwiającej przeniesienie na szkło skomplikowanych wzorów, a nawet zdjęć.

Obecnie niemal nie stosuje się już piasku kwarcowego, od którego technika ta wzięła swoją nazwę. Jego użycie jest zabronione z powodu dużego, szkodliwego dla zdrowia zapylenia podczas obróbki. Wykorzystuje się natomiast ścierniwo korundowe, ale też m.in. mikrokulki szklane.

Cechą charakterystyczną szkła piaskowanego jest utrata nieprzezierności pod wpływem wody. Po wyschnięciu wzór staje się znowu widoczny.

Malowanie farbami

Wygląd podobny do szkła trawionego mają tafle pokryte odpowiednią farbą; dostępne są dwa ich rodzaje. Emalia szkliwna jest termoutwardzalną, trwałą farbą ceramiczną twardniejącą w procesie hartowania szkła. Podczas nagrzewania stanowiącego jeden z etapów hartowania, część farby wtapia się w powierzchnię szkła, a uzyskana powłoka jest odporna na uszkodzenia mechanicznie i środki chemiczne. Szyby emaliowane mogą być wykorzystane jako pojedyncze, laminowane oraz w zespoleniach. Mają jednak mniejszą wytrzymałość niż szyby hartowane i wzmacniane termicznie bez emalii.

fot.: Stolpaw

Powierzchnie powleczone z kolei farbami chemoutwardzalnymi (rozpuszczalnikowymi) są odporne na wysoką temperaturę i chemikalia. Zależnie od utwardzacza mogą być matowe lub błyszczące.

Wreszcie trzeci sposób na uzyskanie nieprzeziernej szyby przy użyciu farby to sitodruk. Jest to technika, w której nakłada się szablon z elementem dekoracyjnym na drobną siatkę, a następnie przetłacza się farbę przez matrycę na ozdabianą powierzchnię.

Szkło laminowane z folią

Przezierność szyby można też zmniejszyć poprzez obróbkę już na etapie formowania tafli. Szkło ornamentowe – bezbarwne lub kolorowe – powstaje w procesie przepuszczania wstęgi stopionego szkła w temperaturze 900° C pomiędzy metalowymi walcami, z których jeden ma na powierzchni wzór. Wzór ten zostaje przeniesiony na jedną stronę tafli. Przezierność zależy od ornamentu; najczęściej nie jest całkowita, ale możliwe jest uzyskanie wyglądu szkła matowionego.

fot.: Matpol

Również obróbki termicznej wymaga przygotowanie szkła laminowanego. Jest to szkło bezpieczne; w przypadku stłuczenia jego kruchy pozostają na folii lub specjalnej żywicy znajdującej się między taflami. Do klejenia szkła żywicą stosowane są zazwyczaj poliuretany jedno- lub wieloskładnikowe, które również mogą być barwione lub zawierać elementy dekoracyjne. Ciekła żywica jest wlewana między dwie szyby i utwardzana za pomocą podgrzewania bądź naświetlania lampą UV. Powszechnie stosuje się też folie PVB lub EVA – w szybach nieprzeziernych są one matowe, choć mogą być także kolorowe lub ozdobione dowolnym wzorem.
Folie mogą być również naklejane na już zamontowane przeszklenia. Mogą mieć wygląd matowego szkła białego lub barwionego oraz rozmaite wzory i stopień przezroczystości. Warto pamiętać, że inne produkty są przeznaczone do naklejania od zewnętrznej strony okna, inne zaś od wewnątrz pomieszczenia.

 

Hanna Czerska

 

1