Zainteresowanie osłonami zewnętrznymi w naszym kraju stale rośnie. W ślad za tym rozwija się ich produkcja i rynek komponentów.
Najpopularniejsze z osłon: rolety aluminiowe i tworzywowe produkuje kilkaset firm. Ale na rynku ogólnokrajowym oraz w eksporcie liczy się trzydziestka największych. Są wśród nich czołowi producenci okien z PCW oraz zakłady wyspecjalizowane w osłonach przeciwsłonecznych. Poza tym funkcjonuje znaczna liczba wytwórców lokalnych obsługujących bezpośrednio klientów detalicznych.
Roleta zewnętrzna składa się z kilkudziesięciu elementów, z których podstawowe to: lamele, prowadnice, skrzynka z wałem nawojowym i zwijacz taśmy w wersji ręcznej. Tylko kilku największych wytwórców samodzielnie wykonuje główne podzespoły, a niekiedy odsprzedaje te elementy mniejszym firmom. Pozostali obsługiwani są przez dostawców systemowych oferujących kompletne zestawy do wykonania osłony. Wystarczy przyciąć je na odpowiednią długość i połączyć w gotowy wyrób. Jednak warto wspomnieć, że o jakości decyduje nie zastosowany system, a precyzja wykonawcy.
Największymi dostawcami systemów roletowych są producenci profili z aluminium i PCW: Aluprof, Heroal, Aluplast, Rehau, Veka, Inoutic/Deceuninck, Gealan. Porównywalną pozycję zajmują firmy wyspecjalizowane w branży elementów przeciwsłonecznych: Schweiker, Alukon, Be Clever, Hosten, Building Plastics, Exte, Selve, Mol, Portos czy Anwis. Dostarczają one wszystkie elementy do produkcji rolet, wykonane z aluminium i PCW. Mają najczęściej trzy podstawowe systemy rolet: naokienne, podtynkowe i elewacyjne. Niektórzy proponują też RKS.
W ofertach tych dostawców są również silniki rurowe. Jednak wytwórcy rolet częściej kupują je bezpośrednio od dostawców automatyki, firm: Somfy, Becker, Mobilus, Nice, Selve lub Sukces Group. Podobnie jest z drobnymi, ale niezbędnymi elementami rolet, jak: koła nawojowe, obsadki rur, wieszaki, klipsy, ślizgacze, zatyczki. Niezależnie od systemodawców, wytwórcy osłon mogą się w nie zaopatrywać u kilku krajowych producentów.
Żaluzje zewnętrzne, nazywane również fasadowymi, dopiero przyjmują się na polskim rynku. Na ich produkcję decydują się przede wszystkim firmy wykonujące inne osłony przeciwsłoneczne. Podstawowe elementy żaluzji to ruchome jednościenne aluminiowe lamele o przekroju w kształcie litery C lub Z. Zawieszone są na drabinkach poliestrowych mocowanych do łożysk rynny górnej, w której znajduje się przekładnia sterująca kątem ustawienia lameli. Przed naporem wiatru lamele aluminiowe chronią boczne prowadnice profilowe lub linki ze stali nierdzewnej w osłonie z PCW. Dostawcami elementów żaluzji fasadowych są producenci profili z aluminium oraz systemów osłonowych; są to na przykład: Yawal, Reynaers, Schüco, Alukon oraz Exte.
Za żaluzje fasadowe uznaje się czasami tzw. łamacze światła (sunbreaker). Aluminiowe profile o przekroju soczewki, zamontowane na elewacji pod odpowiednim kątem, rozpraszają promienie słoneczne. Powodują, że światło dostające się do wnętrza nie oślepia pracujących blisko okna osób i chronią pomieszczenia przed przegrzaniem. Systemy te mają w ofercie najwięksi dostawcy profili aluminiowych: Aluprof, Yawal, Reynaers, Wicona, Ponzio, Metra, Kawneeer, Hueck, Schüco, Cortizo, Renson oraz firma Punto z Grupy Pruszyński. Gotowe łamacze światła w wersji stałej lub ruchomej wykonują producenci stolarki aluminiowej i osłon przeciwsłonecznych. Na rynku spotkać można takie osłony również z tworzyw sztucznych czy kompozytu drewna. Dostępne są wersje ze szkłem fotowoltaicznym, które nie tylko ograniczają zużycie energii na klimatyzację, ale produkują prąd.
Na rynku osłon nastąpiła niedawno nieco zaskakująca zmiana: odnotowuje się powrót okiennic. Rozwierane, wykonane z drewna, królują w budynkach zabytkowych i stylizowanych. Ich nowoczesne wersje pojawiają się również na elewacjach. Wykorzystując profile aluminiowe i plastikowe można wykonać imitacje tradycyjnych okiennic albo osłony w stylistyce współczesnej, przesuwane lub składane. Profile są dostępne u wielu dostawców systemów okiennych i drzwiowych. Mają je m.in.: Schüco, Heroal, Aluprof, Yawal, Metra, Cortizo, Aluplast, Veka, Rehau, Gealan. Ponieważ produkcja okiennic w Polsce rośnie, wielu dostawców okuć wprowadziło do oferty elementy do nich: wsporniki, zawiasy, zamknięcia, korby, blokady wiatrowe. Wśród najważniejszych należy wymienić: Agas, B.W. i B., GAH Alberts, Gamar, Maco, Metaltech, Roto, Spartę, Valcomp i VBH.
Oferta zewnętrznych osłon obejmuje również rolety tekstylne. Osłonięcie okna od zewnątrz zwijaną tkaniną odporną na warunki atmosferyczne jest nowością. Te rolety, nazywane również refleksolami, screenami lub markizami pionowymi, produkują prawie wszystkie większe firmy z branży osłonowej. Komponenty oferuje na razie niewielu dostawców, np. Heroal, Alukon i Mol.
Rynek zewnętrznych osłon przeciwsłonecznych może rosnąć niezależnie od koniunktury w budownictwie. Czeka go jednak podobna ewolucja, jak w przypadku okien z PCW. Rozdrobnienie produkcji powinno się zmniejszać, ponieważ coraz więcej do powiedzenia mają najwięksi producenci okien. Już nie ograniczają się do podstawowego asortymentu. Wykonują drzwi wejściowe, moskitiery, bramy garażowe, rolety, okiennice. Nic nie stoi na przeszkodzie, by zabrać sporą część rynku specjalistom od osłon.
Wojciech Kowiński