Jeśli przywiązujemy wagę do chronienia domu przed złodziejem, powinniśmy zwrócić uwagę na drzwi wejściowe. W wersji przeciwwłamaniowej muszą mieć one odpowiednią budowę. Konieczne jest też wyposażenie ich we właściwe okucia.
Drzwi zewnętrzne dostępne są w kilku klasach odporności na włamanie. Tę cechę potwierdzają odpowiednie badania laboratoryjne, którym poddawane są one jako całość. Przy tym niektóre elementy drzwi odgrywają szczególnie dużą rolę. Skrzydła odporne na wtargnięcie nie różnią się wyglądem od zwykłych. Takie same są wykończenia, identycznie wyglądają przeszklenia (ze szkła laminowanego specjalną folią), klamki, zawiasy i zamki. To, co istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa, kryje się wewnątrz. Konstrukcji, oczywiście, nie da się zobaczyć, niemniej warto wiedzieć, co sprawdzić u sprzedawcy.
Mocna rama
Drzwi przeciwwłamaniowe mogą być jedno- lub dwuskrzydłowe, pełne i przeszklone szybami tzw. przeciwwłamaniowymi, ozdobione rozmaitymi aplikacjami. (O klasyfikacji szyb piszemy szerzej w artykule pt. „Warto się bronić”. Skrzydła drzwi o podwyższonej odporności na włamanie wykonuje się z drewna, materiałów drewnopochodnych, stali i aluminium. Skrzydła mają konstrukcję ramową, która jest wzmacniana obustronne blachami stalowymi o grubości zazwyczaj do 2 mm. Drzwi przeciwwłamaniowe są znacznie masywniejsze od zwykłych – cięższe i grubsze. Razem z poszyciem grubość skrzydła może wynosić ok. 8 cm. Także sama budowa musi być mocniejsza. Jak producenci to osiągają?
Podstawowym elementem konstrukcyjnym skrzydła drzwiowego jest rama. W drzwiach drewnianych jest wykonana z klejonej warstwowo kantówki, odpornej na wypaczenie i zmianę wymiarów. Kantówka jest wzmacniana stalowymi listwami. Z drewna i materiałów drewnopochodnych produkowane są przede wszystkim drzwi wejściowe do mieszkań. Zewnętrzne zdominowały metale. W drzwiach stalowych i aluminiowych również jest rama, a wszystkie elementy skrzydła i ościeżnicy są spawane elektrycznie. Wewnątrz ramy może mieścić się kratownica z hartowanych prętów stalowych lub profili zamkniętych. W kilku miejscach pionowe elementy są połączone prętami przyspawanymi do ramy. Te zaś mogą być obrotowe, co sprawia, że trudniej jest je przeciąć. Warto jednak zaznaczyć, że wspomniana kratownica nie jest niezbędna. To od wytwórcy drzwi zależy, czy konstrukcja bez niej będzie odpowiednio odporna na włamanie. Wypełnienie skrzydła najczęściej stanowi wełna mineralna, ale może być też otworowa płyta wiórowa, styropian lub pianka poliuretanowa. Materiały te zapewniają pożądaną izolacyjność cieplną – nawet do wartości dla budynków pasywnych – oraz akustyczną.
Z obu stron skrzydła rama jest przykryta płytami poszycia. Na nich z kolei znajduje się wykończenie. Mogą je stanowić tłoczone kasetony z MDF czy okleina. Skrzydło można również pokryć lakierem. Taka powłoka może być gadka lub strukturalna i np. w przypadku aluminium tzw. młotkowana jest bardzo modna. Drzwi wykończone lakierem o wysokim połysku są przede wszystkim wykonywane jako techniczne, np. łączące garaż z domem.
Nie do wyrwania
Jeśli drzwi mają być odporne na uszkodzenie, podważenie czy wyrwanie, muszą być we właściwy sposób połączone z ościeżnicą. Ta zaś w takim przypadku najczęściej jest wykonana ze stalowych kształtowników (ceowników) o grubości od 2 do 5 mm. Taka budowa sprawia, że jest sztywna i stabilna wymiarowo. Ościeżnica musi być przy tym w sposób trwały połączona ze ścianą zewnętrzną. Często są do niej przyspawane krótkie odcinki stalowych prętów, które służą do zabetonowania w ścianach murowanych. Uzupełnieniem ościeżnicy przeciwwłamaniowej może być próg stalowy lub aluminiowy, połączony z nią w sposób trwały. Ogranicza on możliwość wyważenia skrzydła drzwiowego.
W drzwiach o zwiększonej odporności na wtargnięcie montowane są najczęściej trzy trzyczęściowe zawiasy wkręcane, jednoosiowe. Produkowane są ze stali i pokrywane powłoką dekoracyjną. Przede wszystkim należy montować takie, których nie da się łatwo rozłączyć. Muszą się skutecznie oprzeć próbie wybicia oraz wyrwania czy wypchnięcia skrzydła. Mają przy tym być regulowane są w trzech płaszczyznach (luz boczny, wysokość i docisk), co pozwala na zachowanie minimalnej szczeliny między skrzydłem a ościeżnicą. Dodatkową ochronę zapewniają metalowe osłony odporne na rozwiercenie i trudne do usunięcia. Zawiasy muszą być tak zbudowane i zamontowanie, aby nie było możliwe ich przecięcie czy wyrwanie. Niektóre z tych okuć mogą przy tym umożliwiać dodanie zabezpieczeń przeciwwyważeniowych wykonanych z blachy.
W drzwiach zewnętrznych przeciwwłamaniowych spotkać można też zawiasy puszkowe. Elementy mocujące okucie do skrzydła i ościeżnicy są wpuszczane w wyfrezowane gniazda. Zawiasy mają zabezpieczenie przeciwwyważeniowe. Przed wyjęciem skrzydła zabezpieczają – również stalowe – bolce przeciwwyważeniowe. Podczas zamykania drzwi chowają się one w otworach w ościeżnicy. Nawet, gdy zawiasy uda się wyciąć, skrzydło jest przez nie chronione przed wyrwaniem. Bolce umieszcza się przy każdym zawiasie, a łącznie są zazwyczaj 4 do 6.
Co jest ważne?
Jeśli chodzi o odporność na włamanie, to drzwi badane są jako produkt finalny, czyli skrzydło zamontowane w ościeżnicy i uzbrojone w okucia. Producent wyrobów, które spełniają określone wymagania, otrzymuje od upoważnionego laboratorium badawczego certyfikat, potwierdzający właściwości. I ten dokument jest najistotniejszy dla nabywcy, który powinien na życzenie otrzymać go do wglądu w punkcie sprzedaży. Dodajmy jednak, że nie ma co liczyć na to, jeśli kupujemy stolarkę, a tym bardziej okucia w markecie budowlanym.
Badania odporności wyrobów budowlanych na włamanie muszą być zgodne z wymaganiami opisanymi w normach branżowych. Jest to m.in. PN-EN 1627:2012 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje. Odporność na włamanie. Wymagania i klasyfikacja. Zawiera ona m.in. tabelę klasyfikacyjną drzwi o zwiększonej odporności. Obejmuje klasy od RC1N do RC6, przy czym im wyższa, tym większa ochrona. Dla drzwi przeznaczonych jako wejściowe do mieszkań oraz zewnętrzne np. w domach jednorodzinnych wystarczą klasy RC2, RC3 i RC4. Warto też wiedzieć, że do klasy drzwi są przypisane klasy okuć. Przykładowo drzwi w klasie RC4 muszą mieć okucia klasy najwyższej. Dokument ten nie dotyczy odporności zamków i wkładek bębenkowych na atak z zastosowaniem narzędzi do pickingu (ang. pick – wytrych). Nabywcę stolarki przeciwwłamaniowej zazwyczaj najbardziej interesuje to, w jakim stopniu będzie ona w stanie zabezpieczyć mienie. Wspomniana norma zawiera dokładny opis wymaganej odporności drzwi i okien na próbę wtargnięcia, łącznie z użytymi do tego narzędziami. Najistotniejszy jest jednak czas, w którym okna i drzwi muszą pozostać nienaruszone. Dla klasy RC2 są to 3 minuty, dla RC3 – 10 minut i dla RC 4 -10 minut.
