Przez okna następuje najwięcej włamań do domów jednorodzinnych. Ta droga kusi złodziei tym bardziej, że wśród modnych przeszkleń znajdują się m.in. bardzo duże drzwi tarasowe.
Okna mają wiele punktów newralgicznych choćby dlatego, że w przeciwieństwie do drzwi nie można tak skutecznie wzmocnić ich powierzchni. Niemniej producenci okien przeciwwłamaniowych i komponentów do nich dokładają starań, aby stworzyć wyroby jak najbardziej bezpieczne. Jeśli chodzi o konstrukcję stolarka taka może być jednorzędowa, ale też dwurzędowa. Oznacza to, że w jednej ościeżnicy, u góry znajduje się drugi rząd skrzydeł i wszystkie otwierane są niezależnie. Takie rozwiązanie znamy np. ze szpitali. Nawiązuje też do tradycyjnych, dużych lufcików.
Szklany przekładaniec
W oknach nie montuje się innych szyb, jak komorowe ze szkła laminowanego. Tym, co decyduje o odporności jest jego budowa. Szyby o podwyższonej odporności na włamanie przygotowuje się z kilku tafli szkła float. Pomiędzy nimi znajdują się warstwy całkowicie przezroczystej folii PVB (poliwinylobutyralowa) o grubości 0,38 mm, która decyduje o odporności szkła. W przypadku stłuczenia szyby odłamki trzymają się na folii i nie mają ostrych krawędzi. Są więc dość bezpieczne dla mieszkańców, bo nie spowodują ciężkich obrażeń..
Liczba warstw folii zależy od spodziewanej klasy odporności – im więcej warstw, tym większa wytrzymałość szyby. Przy okazji tego rodzaju szkło izoluje również przed dźwiękami zewnętrznymi. Kupić możemy nie tylko oszklenie o podwyższonej odporności na włamanie, ale też np. trudne do uszkodzenia podczas strzałów z broni palnej. Choć takie w domu jednorodzinnym się nie przyda. Najpopularniejsze okna przeciwwłamaniowe, te w klasie RC2 są wyposażane w zespolenia szybowe w klasie P4A. Warto przy tym zaznaczyć, że również sposób mocowania oszklenia wpływa na poziom bezpieczeństwa okna. Zarówno bowiem wklejane listwy przyszybowe, jak i technologia klejenia szyb do ram, uniemożliwiają wepchnięcie szkła do pomieszczenia.
Klasa odporności okna na włamanie jest dla potencjalnego nabywcy informacją niezmiernie istotną. Wyjaśnijmy więc, o co tu chodzi. Klas jest sześć, określanych literami RC i cyfrą świadczącą o tym, jak długo okno ma powstrzymać włamywacza. Im cyfra jest wyższa, tym skuteczniejszą ochronę będzie stanowiło okno; klasa najwyższa to RC6. I tak nasze przykładowe okno – jako całość, czyli rama z szybą i okuciami – musi się oprzeć próbie sforsowania przez 3 minuty. W przypadku okna RC3 i szyby P5A czas włamania jest liczony na 5 minut. Okno w klasie RC4, z szybą P6A, wytrzyma 10 minut, jednak stolarka z takim zespoleniem nie jest brana pod uwagę w domach jednorodzinnych.
Mocna baza
Okna przeciwwłamaniowe produkowane są na bazie profili z PCW, aluminiowych lub stalowych o odpowiedniej budowie. Jest też spora oferta okien drewnianych, jednak ich producenci nie podają charakterystyki ram. O odporności decydują tu szyby i okucia. W domach jednorodzinnych najpopularniejsze są okna pionowe oraz drzwi balkonowe i tarasowe z PCW. W przypadku tego dość elastycznego materiału niezbędne jest wzmocnienie umieszczone w profilach. Stosowane w stolarce przeciwwłamaniowej musi być wykonane koniecznie ze stali i to grubszej niż standardowa. Wzmocnienia muszą się znaleźć we wszystkich elementach zarówno ościeżnicy, jak i skrzydeł. Dzięki temu ramy stają się bardziej sztywne, co utrudnia ich podważenie. Do wzmocnień są ponadto przykręcane przeciwwyważeniowe elementy okuć. Także specjalnie ekstrudowana uszczelka środkowa w profilach z PCW utrudnia wyważenie skrzydła, blokując możliwość dostania się do okuć.
Coraz więcej widać okien na bazie profili aluminiowych. Również te mogą być wykonane jako przeciwwłamaniowe. Zazwyczaj systemodawcy profili tworzą konstrukcje bazujące na rozwiązaniach standardowych. Zatem, przykładowo, z profili z PCW możliwe jest wykonanie zarówno stolarki ze słupkiem stałym, jak i ruchomym. Dotyczy to i okien, i drzwi balkonowych; te mogą być z niskim progiem aluminiowym. Dostępne profile umożliwiają wykonanie stolarki także w wysokiej klasie odporności na włamanie – RC4.
Trudniej przez dach
Oprócz wykorzystywania do ochrony domu możliwości okien pionowych, skorzystać można również z dachowych okien przeciwwłamaniowych. Ich ramy wykonuje się najczęściej z drewna – przede wszystkim kantówki sosnowej klejonej warstwowo. W wersjach przeciwwłamaniowych konstrukcja jest dodatkowo wzmocniona, a metalowa listwa utrudnia włamanie przy użyciu narzędzi. Drewno jest lakierowane – najczęściej produktami transparentnymi, ukazującymi strukturę materiału. Może być też pokryte poliuretanem, który stanowi warstwę chroniącą przed niszczącym wpływem warunków atmosferycznych.
Okna dachowe, tak jak pionowe, szkli się szybami zespolonymi. Najczęściej są jednokomorowe, chociaż w dobie dbania o zachowanie ciepła w domu, pojawiły się także trzykomorowe. Zewnętrzna szyba zawsze jest hartowana lub laminowana. W oknach dachowych szczególnie istotne jest zapewnienie bezpieczeństwa użytkownikom. Dlatego często montuje się w jednym produkcje oba rodzaje szyb. W dachowych oknach przeciwwłamaniowych dostępne są przeszklenia w klasie P4A oraz P5A ze wzmocnioną stalową ramką przytrzymująca szybę od zewnątrz.
Przed wymontowaniem zespolenia chroni system zabezpieczający, utrudniający wykręcenie mocowań i wyrwanie szkła. Na zapewnienie bezpieczeństwa mają wpływ również okucia. Mogą to być odpowiednio wyprofilowane zawiasy, odporne na wyrwanie. Wzmocnienie mocowania zawiasów śrubami chroni okucie przed demontażem, a także wepchnięciem skrzydła do wewnątrz. Stosuje się również elementy ryglujące o wzmocnionej budowie oraz klamki, które wyposaża się w blokadę zabezpieczającą przed otwarciem skrzydła. Często są zamykane na kluczyk i umieszczane w dolnej lub górnej części ościeżnicy. W niektórych modelach przeciwwłamaniowych okien dachowych montowane są również po obu stronach ościeżnicy dodatkowe zamki. Jeśli zamek jest jeden, umieszczony w dolnej części okna, otwarcie uniemożliwia wyciągnięcie bolca zabezpieczającego oraz przekręcenie kluczyka. Zamki mogą być wyposażone w dwa rygle hakowe.
Godne zaufania
W handlu jest wiele modeli okien tzw. przeciwwłamaniowych, pionowych, są też dachowe. Kupujący powinien mieć możliwość upewnienia się co do tej cechy, dzięki otrzymaniu do wglądu certyfikatu. Jest to potwierdzenie przeprowadzenia odpowiednich badań, których wyniki pozwalają zaliczyć wyrób do konkretnej klasy odporności.
Precyzyjnie oczekiwania co do cech przeciwwłamaniowych określa norma PN-EN 1627:2012 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje. Odporność na włamanie. Wymagania i klasyfikacje. Wyłącznie jako przykład podajmy, że okno w klasie najniższej – RC1 – ulegnie tak nieskomplikowanym działaniom, jak kopanie, podnoszenie czy wyrwanie przy użyciu małych, nieskomplikowanych narzędzi. Przy tym czas wtargnięcia nie jest w ogóle uwzględniany. Okno zaś w klasie RC3 do sforsowania wymaga większej liczby narzędzi, w tym wiertarki lub łomu. Włamywacz zaś nie może otworzyć go przez minimum 5 minut.
Na koniec stwierdzenie, które uzupełni temat przeciwwłamaniowości okien. Otóż pewne jego elementy, jak np. klamki powinny mieć deklarację właściwości użytkowych, potwierdzającą ich cechy mechaniczne, w tym właśnie odporność. W przypadku tego okucia jest to szczególnie istotne, ponieważ można je wymienić nie naruszając konstrukcji okna. Jest jednak ważne zastrzeżenie. Takie działanie spowoduje, że do tego okna nie będzie już miał zastosowania certyfikat potwierdzający klasę RC. Po prostu, aby ten dokument był cały czas ważny, nie mogą być dokonywane żadne samowolne zmiany.
Dodatkowa ochrona
Obecnie w ofercie producentów pojawiły się też zewnętrzne rolety przeciwwłamaniowe. Możemy je w takim wykonaniu uznać za dodatkową, skuteczną ochronę, ściśle powiązaną z oknami. Wspominamy o nich w tym miejscu, ponieważ również bazują na profilach aluminiowych, chociaż innych niż okienne. Są dobrze znane, jednak teraz zyskały udoskonalenia, dzięki którym mogą uzyskać certyfikat odporności na włamanie. Zachowują przy tym wszystkie walory użytkowe, m.in. takie jak tłumienie hałasu zewnętrznego oraz zaciemnianie.
Gdzie kryją się różnice, wobec standardowych wersji? Otóż stosuje się wieszaki pancerza o odpowiedniej konstrukcji, które dodatkowo dociskają pancerz do parapetu uniemożliwiając jego podważenie. Ponadto elementy, takie jak prowadnice i listwa dolna są wzmocnione. Wzmocnienie prowadnic nie pozwala na odgięcie oraz wyciągnięcie profili pancerza. Pancerz z kolei jest wykonany z profili ekstrudowanych. Dodaje się również dwa systemy zabezpieczeń. Stosowany jest m.in. mechanizm zapadkowy w dolnej części rolety, zabezpieczający przed podniesieniem kurtyny.
Oferowane są także rolety o pancerzu stalowym. Profile wypełnione wówczas najczęściej są żywicą poliestrową i zakończone hakami kotwiącymi się w bocznych prowadnicach. Rolety zewnętrzne o konstrukcji przeciwwłamaniowej mogą być stosowane zarówno w systemach adaptacyjnych, jak i podtynkowych
