Według zapowiedzi rządu w 2026 roku uruchomiony zostanie program „Pierwsze klucze”, który ma wspierać młodych ludzi w zakupie ich pierwszego mieszkania lub domu. Projekt ustawy w tym zakresie znalazł się w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.
Program „Pierwsze klucze” jest elementem większego projektu, jakim jest plan rozwoju mieszkalnictwa pt. „Klucz do mieszkania”, zastępując poniekąd program „Bezpieczny kredyt 2 proc.”. W odróżnieniu od swojego poprzednika, nowa propozycja koncentruje się w znacznej mierzę na rynku wtórnym. Z zapowiedzi wynika, że skorzystać z niej będą mogły wyłącznie osoby, które nigdy wcześniej nie miały własnego mieszkania ani domu. Program przewiduje m.in. dopłaty do kredytów, gwarancje wkładu własnego oraz na budowę własnego domu.
Program „Pierwsze klucze” skierowany będzie do osób, które nigdy nie miały i nie mają obecnie na własność mieszkania ani domu. Jednak co istotne, mówi się o tym że możliwe będą pewne wyjątki, jak współwłasność do 50 proc. Pod warunkiem, że wnioskujący nabył ją np. w drodze darowizny lub spadku.
Zasady programu „Pierwsze klucze”
Program koncentruje się wokół rynku wtórnego. Dopłaty do kredytów mają obejmować 120 pierwszych rat. Kredyt udzielany będzie na co najmniej 15 lat, ze stałą stopą procentową ustaloną na okres 60 miesięcy.
Wysokość dopłat uzależniona będzie od rodzaju finansowanego przedsięwzięcia – 1,5 proc. na kredyt Pierwsze Klucze oraz 0 proc. na sfinansowanie partycypacji lub wkładu mieszkaniowego. Co istotne, program zakłada również, że oprócz zakupu mieszkania z rynku wtórnego będzie można sfinansować za pomocą kredytu z dopłatami budowę domu jednorodzinnego, w tym wydatki związane z jego wykończeniem. Istotną rolę w programie odegra Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK), który udzieli gwarancji, jeżeli wnioskodawca kredytu posiada wkład własny mniejszy niż 20 procent.
Oprócz tego kredytem zaciągniętym w ramach programu będzie można sfinansować też nabycie prawa własności nieruchomości gruntowej lub jej części w celu budowy na niej domu jednorodzinnego. Ewentualnie – w celu realizacji inwestycji kooperatywy mieszkaniowej. Ponadto kredytem będzie można sfinansować również zakup domu jednorodzinnego na rynku wtórnym. Nieruchomość będzie musiała być wybudowana co najmniej 5 lat wcześniej, a jej obecny właściciel powinien posiadać ją minimum 3 lata.
Limity cenowe i dochodowe
Chcąc ograniczyć ryzyko spekulacji i nadmiernego wzrostu cen nieruchomości, program „Pierwsze klucze” przewiduje limity cen metra kwadratowego. Różnić się one będą w zależności od lokalizacji. Wyższych limitów można spodziewać się np. w Warszawie, Krakowie czy Trójmieście, a niższych w mniejszych miastach i na terenach wiejskich. Proponowany limit w mniejszych miastach wynosi 10 tys. zł/mkw, a w większych 11 tys. zł/mkw.
Wysokość dopłat uzależniona będzie od wielkości gospodarstwa domowego osoby starającej się o kredyt. Maksymalne kwoty kredytów objęte wsparciem:
250 000 zł – jednoosobowe gospodarstwo,
400 000 zł – dwuosobowe,
450 000 zł – trzyosobowe,
500 000 zł – czteroosobowe,
600 000 zł – pięcioosobowe.
Dodatkowo program zakłada limity dochodowe, które mają zapewnić wsparcie osobom o przeciętnych i niższych zarobkach. Wysokość progów dochodowych również uzależniona będzie od liczby osób w gospodarstwie domowym, co w założeniu sprzyjać ma rodzinom z dziećmi.
Zgodnie z założeniami, miesięczny dochód netto nie powinien przekraczać:
6 500 zł – dla jednoosobowego gospodarstwa domowego,
9 500 zł – dla dwuosobowego,
11 500 zł – dla trzyosobowego,
13 500 zł – dla czteroosobowego,
15 500 zł – dla pięcioosobowego.
W każdym kwartale przyjętych zostanie 10 tysięcy wniosków, a składać je będzie można do końca 2030 roku.
Efekty programu „Pierwsze klucze”
„Pierwsze klucze” to próba wsparcia Polaków w ich drodze do posiadania własnego mieszkania. Mimo iż program jest dopiero w fazie projektu ustawy, to już można przewidzieć jego ewentualne konsekwencje. Koncentracja programu wokół rynku wtórnego ma wykluczyć deweloperów, jako głównych beneficjentów nowej ustawy. Główną zaletą programu jest wsparcie rodzin, które nie posiadają zdolności kredytowej. Na pewno, jako jeden z efektów programu, należy spodziewać się wzrostu cen na sztucznie stymulowanym rynku wtórnym.
Jak to wpłynie na naszą branżę? Z jednej strony powinno dodatkowo ożywić to wymiany stolarki na rynku wtórnym. Z drugiej jednak nie wpłynie to na nowe budownictwo. Natomiast istotnym czynnikiem kształtującym sytuację mieszkaniową Polaków, której program „Pierwsze klucze” nie zmieni, jest podaż mieszkań. Dopóki buduje się mało lokali, dopóty będą rosły ceny, a co za tym idzie dostępność mieszkań dla przeciętnego Polaka będzie coraz mniejsza.
Zobacz również
Eko-Okna zmniejszają dług leasingiem zwrotnym
Eko-Okna sprzedały fabryki w Kędzierzynie-Koźlu i Wodzisławiu Śląskim w ramach leasingu zwrotnego. Wartość transakcji sięga miliarda złotych.
KM Okno i Bojar Glass zainwestowały w produkcję
Inwestycje firm z branży stolarki trwają pomimo trudnej sytuacji gospodarczej. Niedawno Bojar Glass i KM Okno zwiększyli swoje możliwości produkcyjne.
Internorm z dwucyfrowym spadkiem sprzedaży w roku 2024
Raport finansowy spółki Internorm wskazuje spadek sprzedaży w 2024 r. Jest to konsekwencja trwającej trudnej sytuacji gospodarczej w Europie. Rok 2023 zamknął się bowiem dla firmy niewielkim (1 proc.), ale jednak wzrostem.