Coraz więcej osób adaptuje poddasza na cele użytkowe, gdyż jest to najprostszy sposób na zwiększenie metrażu domu, a co za tym idzie poprawę komfortu życia rodziny. Także projekty nowych budynków uwzględniają często przestrzeń pod skosami. Takie rozwiązania stały się modne, ale jak wykończyć strych nie tylko ładnie, lecz także w sposób trwały i energooszczędny? Podpowiadamy, na co zwrócić szczególną uwagę przy realizacji prac z tym związanych.

Powierzchnia poddasza, czyli przestrzeni między dachem a najwyższym stropem budynku, zależy głównie od konstrukcji więźby dachowej oraz wysokości ścianki kolankowej – im wyższa, tym większa będzie przestrzeń użytkowa. Aby poddasze nadawało się do zamieszkania, należy jednak spełnić kilka wymagań. Jego wysokość w najwyższym punkcie nie może być mniejsza niż 2,5 metra (zaradzimy temu, podnosząc wysokość ścian kolankowych, czasem wiąże się to jednak z przeprojektowaniem więźby i wzmocnieniem stropu nad ostatnią kondygnacją). Ponadto przegrody zewnętrzne oraz połacie dachowe muszą być dobrze ocieplone. Należy także zapewnić wentylację i zadbać o odpowiednie doświetlenie pomieszczeń – okna powinny zajmować co najmniej 1/8 powierzchni podłóg. Co więcej, konieczne jest rozprowadzenie instalacji elektrycznej i wodno-kanalizacyjnej, a także centralnego ogrzewania (coraz częściej wybierane jest podłogowe).

Czy przekształcenie poddasza na cele użytkowe wymaga pozwolenia na budowę?

Adaptacja poddasza na przestrzeń użytkową w już starym domu wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, tylko gdy planujemy rozbudowę lub nadbudowę budynku, przebudowę przegród zewnętrznych lub elementów konstrukcyjnych (polegającą np. na: montażu okien dachowych i pionowych w nowych miejscach czy też zmianie ich wielkości, do czego konieczne jest poszerzenie istniejących otworów, wykonaniu lub przebudowie schodów). Wniosek należy złożyć w starostwie lub urzędzie miasta. Należy dołączyć do niego: 3 egzemplarze projektu budowlanego, zaświadczenie o wpisaniu autora projektu budowlanego na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, oświadczenie o przysługującym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, jeśli jest wymagana przez przepisy o zagospodarowaniu i planowaniu przestrzennym.

Samo zgłoszenie zamiaru zmiany sposobu użytkowania poddasza w urzędzie wystarczy z kolei w sytuacji, gdy przewidziany jest wyłącznie jego remont (naprawa lub wymiana zużytych elementów budynku), przebudowa nieingerująca w przegrody zewnętrzne ani elementy konstrukcyjne obiektu (np. inne rozstawienie ścian wewnętrznych czy położenie otworów drzwiowych), budowa nowej instalacji wewnętrznej domu lub rozbudowa już istniejącej. W stosownym wniosku należy zawrzeć takie informacje jak: rodzaj, zakres, sposób wykonania i termin rozpoczęcia robót budowlanych. Pamiętajmy, że samowola budowlana podlega karze, dlatego warto dopełnić wszelkich niezbędnych formalności. Dopytajmy szczegółowo urzędnika, jakie dokumenty są niezbędne.

Jasne i komfortowe poddasze

Energooszczędne poddasze powinno posiadać dużo przeszkleń, aby w pomieszczeniach było przez cały dzień jasno bez konieczności używania elektryczności. Optymalnym rozwiązaniem jest zatem zastosowanie zarówno okien pionowych (w przypadku braku ścian szczytowych można zbudować lukarny), jak i dachowych (najlepiej wybrać takie, które mieszczą się w standardowym rozstawie krokwi) – zyskujemy wówczas optymalne doświetlenie i ciekawy efekt aranżacyjny. Pamiętajmy jednak, że zakup nowej stolarki okiennej powinien być przemyślany – opłaca się wybrać rozwiązania energooszczędne, które pozwolą nam oszczędzać na kosztach ogrzewania, gdyż tą drogą może uciekać nawet 25 proc. energii cieplnej. Zwróćmy więc uwagę przede wszystkim na współczynnik przenikania ciepła Uw – im niższy, tym lepiej. Najlepsze parametry mają zazwyczaj okna złożone z 3 lub 4 pakietów szybowych. Każdy producent stosuje dodatkowo inne, często autorskie technologie, które wpływają na szczelność stolarki okiennej, warto więc się z nimi zapoznać. Duże znaczenie ma ponadto tzw. „ciepły montaż” stolarki okiennej pionowej (w nowym budynku, w zależności od specyfiki inwestycji, można wykonać montaż w warstwie ocieplenia), np. z użyciem taśm paroizolacyjnych i płynnych membran. W przypadku okien dachowych stosuje się zaś specjalne kołnierze, zazwyczaj nabywane w komplecie od jednego producenta. Taka praktyka pozwala wyeliminować mostki termiczne. Zyskujemy zatem pewność, że zakupione produkty spełniają wszystkie funkcje deklarowane przez producenta. Aby poddasze było energooszczędne również latem, okna warto wyposażyć dodatkowo w osłony zewnętrzne. Dzięki temu unikniemy nadmiernego nagrzewania się pomieszczeń podczas upałów, a więc nie będziemy musieli używać energochłonnej klimatyzacji. Nowoczesne rozwiązania tego typu są nierzadko zasilane energią słoneczną, a więc w pełni ekologiczne.

Ciepło pod skosami

Po montażu okien i wykonaniu wszystkich niezbędnych prac budowlanych, trzeba dobrze zaizolować przegrody zewnętrzne. Istnieje tutaj kilka możliwości. Zazwyczaj do tego celu wykorzystywana jest wełna mineralna (wiele osób decyduje się na to rozwiązanie, gdyż można aplikować ją samodzielnie), ale na popularności w ostatnim czasie zyskuje natrysk z pianki poliuretanowej. Dzięki tej nowoczesnej metodzie można bowiem maksymalnie skrócić czas realizacji prac, a co najważniejsze – wyeliminować całkowicie ryzyko pojawienia się jakichkolwiek mostków termicznych, nawet przy skomplikowanej konstrukcji więźby dachowej (piana idealnie dopasowuje się do kształtu izolowanych miejsc). Takie zadanie mogą zrealizować wyłącznie fachowcy, którzy specjalizują się w tego typu realizacjach i posiadają doświadczenie oraz specjalistyczny sprzęt i narzędzia. Odpowiednio wykonana termoizolacja poddasza to gwarancja, że będą panować tam idealne warunki zimą i latem. Dopiero po finalizacji ocieplenia można przeprowadzić podział przestrzeni i zamocować płyty gipsowo-kartonowe, na które będzie można później położyć gładzie.

Po zakończeniu prac budowlanych przechodzimy do wykańczania pomieszczeń, a później ich aranżowania – czyli najprzyjemniejszej części remontu. Pamiętajmy, że wyposażenie może być również przyjazne dla środowiska i energooszczędne. Wybierajmy więc w miarę możliwości produkty pochodzące z recyklingu i sprzęty z najwyższą klasą energetyczną.

Źródło: program „Dobry Montaż”; foto firm: Fakro, Wiśniowski